مال اکلوژن یا (Occlusion) اصطلاحی است که به تراز دندان ها با هم در یک وضعیت طبیعی اشاره دارد. در حالت ایده آل، دندان های شما باید به راحتی و بدون هیچ شلوغی، انحراف، فاصله و یا چرخشی در کنار هم قرار گرفته باشند. علاوه بر این، باید دندانهای فک فوقانی و جلویی شما در حالت طبیعی کمی از دندان های فک پایینی شما جلوتر باشد. و مقداری روی دندان های فک پایینی را می‌پوشانند. زمانی که دهان خود را می‌بندید، دندان های هر دو فک باید بدون هیچ مشکل و یا فشاری روی هم قرار بگیرند. به هر وضعیتی غیر از این، مال‌اکلوژن گفته میشود.
زمانی که دندان ها در موقعیتی به غیر از حالت طبیعی قرار داشته باشند، نمی‌توانند عملکرد و نقش خود را به درستی انجام دهند. بنابراین لازم است که برای محافظت از سلامت کلی دهان و دندان، در مورد این مسئله و نحوه درمان آن اطلاعات بیشتری کسب کنید.
انواع مال اکلوژن
مال اکلوژن کلاس یک
این نوع از مال اکلوژن بسیار شایع است. در این نوع، فک ها به درستی بر روی هم قرار میگیرند ولی دندان ها دچار بی نظمی، فاصله و رشد زیاد یا کم، چرخش و فاصله بین دندان ها میشوند.
مال اکلوژن کلاس دو
مال اکلوژن کلاس دو (رتروگناتیسم) زمانی است که فک و دندان های بالا بسیار جلو تر از فک و دندان های پایین باشد و یا فک پایین، کوچک تر از فک بالا، و یا هر دو حالت با هم رخ دهند که هم فک و دندان بالا جلوتر و هم فک پایین کوچک تر باشد.
مال اکلوژن کلاس سه
نوع کلاس ۳ (پروگناتیسم) خوانده میشود که در این نوع، فک و دندان های پایین بزرگ تر از فک و دندان های بالاست که کسانی که فک بالایی کوچکی دارند، این مشکل باعث نا هماهنگ شدن دندان ها بر روی هم میشود.
چه عواملی باعث ایجاد مال اکلوژن می شود؟
مال اکلوژن معمولاً یک وضعیت ارثی است. این بدان معنی است که می‌توان آن را از نسلی به نسل دیگر منتقل کرد. اما عوامل دیگری نیز می‌توانند در شکل گیری این وضعیت دخیل باشند. به طور معمول برخی شرایط یا عادات وجود دارد که ممکن است شکل و ساختار فک را تغییر دهد. برخی از این شرایط عبارتند از:
آیا خوابیدن با دهان باز خطرناک است؟
- شکاف لب و کام
- استفاده مکرر از پستونک بعد از سن ۳ سالگی
- استفاده طولانی مدت از شیشه شیر
- مکیدن انگشت شست در اوایل کودکی
- تروما به صورت و فک
- بروز تومورهای دهان و یا فک
- رشد و توسعه دندان های غیر طبیعی با اشکال عجیب و یا آسیب دیده
- مراقبت ضعیف از دندان ها
- انسداد راه های هوایی
درمان مال اکلوژن دندان ها
بیشتر افرادی که مبتلا به مال‌اکلوژن خفیف هستند نیازی به درمان وجود ندارد. با این حال، اگر مال‌اکلوژن شما شدید باشد، ممکن است دندانپزشک عمومی، شما را به متخصص ارتودنسی ارجاع دهد. بسته به نوع مال اکلوژن شما، متخصص ارتودنسی ممکن است درمان‌های مختلفی را به شما توصیه کند. برخی از درمان ها برای این وضعیت غیرطبیعی میتواند شامل موارد زیر باشند:
بریس برای اصلاح موقعیت دندان
- کشیدن دندان برای تصحیح کراودینگ و یا شلوغی دندان ها
- تغییر شکل و یا تغییر در موقعیت دندان ها
- انجام عمل جراحی برای تغییر شکل یا کوتاه کردن فک
- استفاده از سیم‌ها یا صفحات برای تثبیت موقعیت استخوان فک
انجام درمان برای ترمیم و یا از بین بردن ناهماهنگی میتواند شامل عوارضی برای شخص باشد. برخی از این عوارض عبارتند از:
- پوسیدگی دندان
- بروز درد یا ناراحتی
- سوزش دهان ناشی از استفاده از وسایل مانند بریس ها
- دشواری در هنگام جویدن یا صحبت کردن
جلوگیری از بروز مال‌اکلوژن
جلوگیری از این اختلال میتواند دشوار باشد. زیرا همانطور که گفتیم بیشتر موارد مال اکلوژن ارثی است. والدین فرزندان خردسال، باید استفاده خردسالان خود از پستونک و شیشه شیر را محدود کنند تا به کاهش تغییرات در رشد فک کمک کند. تشخیص زودرس مال‌اکلوژن ممکن است به کاهش مدت زمان درمان و اصلاح مشکل کمک کند.
کلام آخر
درمان مناسب عدم تراز دندانها در کودکان و بزرگسالان به طور معمول منجر به اصلاح مشکل میشود. درمان زودرس در دوران کودکی باعث کاهش مدت زمان درمان می شود و همچنین هزینه های درمان را تا حد زیادی پایین می آورد.
درمان در خصوص بزرگسالان نیز می تواند نتایج خوبی به همراه داشته باشد. با این حال، درمان برای بزرگسالان به طور کلی طولانی‌تر خواهد شد و هزینه های نهایی به مراتب بالاتر خواهد بود. این مشکل هرچه زودتر درمان شود نتایج نیز بهتر خواهد شد.
موضوعات مرتبط:
